بازگشت
توليد مواد مخدر در افغانستان از مبارزه تا واقعيت
از : مسعود جعفري يان از : مسعود جعفري يان

 

 

در حالي كه سازمان ملل و كشورهاي عضو آن تلاش فراواني براي مبارزه با قاچاق مواد مخدر مي‌كنند، سالانه هزاران نفر در جهان به دليل مصرف اين مواد جان خود را از دست مي‌دهند.

 

براساس اعلام دفتر مبارزه باجرايم و مواد مخدر سازمان ملل متحد، در زمان حاضر ‪ ۲۰۰ميليون نفر (پنج درصد جمعيت جهان) در سنين ‪ ۱۵تا ‪ ۶۴سال معتاد به مواد مخدر هستند.

 

اين دفتر معتقد است كه عمده مواد مخدر جهان در افغانستان توليد مي‌شود.

 

سازمان ملل همچنين اعلام كرده است كه افغانستان باتوليد چهار هزار و ‪۲۰۰ تن ترياك از ‪ ۱۲۰هزار هكتار از اراضي كشاورزي خود بزرگترين توليدكننده مواد مخدر در جهان است.

 

هم اكنون ‪ ۹۰درصد از ترياك مصرفي در اروپا و آمريكا در افغانستان توليد مي‌شود.

 

مواد مخدر توليد شده درافغانستان از طريق پاكستان، كشورهاي آسياي ميانه و ايران به كشورهاي اروپايي و آمريكايي قاچاق مي‌شود.

 

كشت خشخاش در افغانستان در اوايل دهه ‪ ۸۰از ولايات جنوبي اين كشور آغاز شد و به دليل شرايط جنگي و كشاورزي عقب مانده آن به سرعت در ديگر ولايات در مركز، شرق و شمال اين كشور گسترش يافت.

 

گياه خشخاش كه ترياك از آن استحصال مي‌شود به دليل مقاومت فراوان آن در مقابل شرايط آب و هوايي سخت، نيازي به مراقبت و آبياري منظم ندارد به همين دليل كشت اين گياه مورد استقبال كشاورزان افغانستاني قرار گرفت.

 

شرايط جنگي افغانستان و درآمدزايي بالاي آن موجب شد كه دولتهاي حاكم بر اين كشور از كشت آن نيز استقبال كنند.

 

توليد و قاچاق مواد در افغانستان سالانه سه ميليارد دلار درآمدزايي دارد كه از اين ميزان سهم كشاورزان كمتر از ‪ ۱۰درصد آن است و عمده اين درآمد عايد قاچاقچيان و رابطين آنها مي‌شود.

 

اكنون حدود ‪ ۳/۵ميليون كشاورز افغانستاني به همراه خانواده آنها به كشت خشخاش اشتغال دارند.

 

در دوره حكومت طالبان بر افغانستان، كشت خشخاش و توليد و قاچاق مواد مخدر عمده‌ترين منبع درآمد دولت بود.

 

باحمله آمريكا به افغانستان در سال ‪ ۸۰و سقوط طالبان، دولت "حامد كرزي" و نظاميان آمريكايي به ظاهر مبارزه گسترده‌اي را باكشت خشخاش و توليد مواد مخدر آغاز كردند.

 

در سال ‪ ۸۰حدود ‪ ۱۳۰هزار هكتار از اراضي افغانستان به كشت خشخاش اختصاص داشت كه با وجود حضور پنجساله نيروهاي آمريكايي در اين كشور، اين ميزان در زمان حاضر به ‪ ۱۰۴هزار هكتار كاهش يافته است.

 

دولت افغانستان در طول پنجسال حاكميت خود، بارها كشاورزان را به كشت جايگزين تشويق كرده و بودجه‌اي نيز براي اين امر اختصاص داده است.

 

با اين وجود "احمد جلالي" وزير سابق وزارت كشور افغانستان بارها از وجود فهرستي از مقامات ارشد افغانستان كه دركار قاچاق مواد مخدر فعال هستند، صحبت كرده بود.

 

وي اعلام كرده بود كه در صورت لزوم اين فهرست را منتشر خواهد كرد، كاري كه هرگز انجام نداد.

 

گفته مي‌شود اسامي تعدادي از وزرا و مسوولان نظامي و امنيتي افغانستان در اين فهرست وجود دارد.

 

هم اكنون ولايات جنوب، جنوب شرق، جنوب غرب و شرق افغانستان مهم‌ترين مناطق كشت خشخاش و توليد مواد مخدر هستند.

 

هر چند كه اين گياه در ولايات مركزي و غربي افغانستان نيز كشت مي‌شود ولي در سالهاي اخير كشاورزان اين مناطق با دريافت كمكهايي از كشورهاي همسايه به كشت ساير محصولات از جمله زعفران و گندم روي آورده‌اند.

 

نيروهاي آمريكايي حاضر در افغانستان نيز در ولايات جنوب، جنوب شرق و شرق افغانستان مستقر شده و به اصطلاح با شبه نظاميان طالبان مبارزه مي‌كنند.

 

واشنگتن بارها اعلام كرده كه مبارزه گسترده‌اي با توليد مواد مخدر در جهان انجام مي‌دهد و بودجه هنگفتي نيز به اين امر اختصاص داده است.

 

با وجودي كه دولت افغانستان و فرماندهي نيروهاي آمريكايي در اين كشور بارها اعلام كرده‌اند كه مزارع كشت خشخاش را مي‌سوزانند، ولي تاكنون جز در موارد معدودي مبارزه چشمگيري را در اين راستا انجام نداده‌اند.

 

نيروهاي‌آمريكايي مستقر در مناطق جنوبي و شرقي افغانستان كه پيشرفته‌ترين تجهيزات نظامي را در اختيار دارند، تاكنون اقدام جدي براي نابودي مزارع خشخاش در اين مناطق انجام نداده‌اند.

 

رييس نمايندگي برنامه كنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد نيز در اين‌باره گفته است كه در سال جاري به دليل فقر، بي‌ثباتي و نظارت غير كافي احتمالا توليد و قاچاق مواد مخدر در افغانستان افزايش خواهد يافت.

 

طي پنج سال اخير دهها مركز توليد هرويين و هزاران تن مواد شيميايي براي توليد اين ماده در مناطق شرقي و جنوبي افغانستان، كشف شده است.

 

موادشيميايي موردنياز براي توليد هرويين‌ازمرزهاي جنوبي وشرقي افغانستان وارد مي‌شود و در كارگاههاي توليد هرويين مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

 

بر اساس آمار اعلام شده ‪ ۷۵درصد هرويين مصرفي در اروپا در افغانستان توليد مي‌شود.

 

"حبيب ا.. قادري" وزير مبارزه با مواد مخدر افغانستان نيز اعلام كرده كه هم اكنون يك ميليون نفر از شهروندان اين كشور معتاد به مواد مخدر هستند كه ‪ ۱۹هزار نفر از آنان تزريقي مي‌باشند.

 

پيش از حمله نظاميان‌آمريكايي به افغانستان تعداد معتادان اين كشور بسيار اندك و درشهرهاي بزرگ‌افغانستان مانند كابل وقندهار فرد معتادي درخيابانها ديده نمي‌شد و مبارزه جدي از سوي دولتهاي وقت با معتادان صورت مي‌گرفت، هر چند كه اين دولتها حامي كشت خشخاش به دليل درآمدزايي آن بودند.

 

هم‌اكنون حدود ‪ ۲۰هزار نظامي آمريكايي و انگليسي در ولايات جنوبي و شرقي افغانستان مستقر شده و با شبه نظاميان طالبان در حال جنگ هستند.

 

با وجود استقرار اين نيروها و ادعاي مبارزه تمام عيار نيروهاي آمريكايي با شبه نظاميان طالبان و حمايت از سياستهاي دولت مركزي افغانستان، عمده مواد مخدري كه از قاچاقچيان كشف شده در كشورهاي همسايه افغانستان و پس از عبور اين مواد از مرز اين كشور بوده است.

 

شرايط كنوني و عدم كنترل نظاميان آمريكايي بر توليد مواد مخدر و عبور آن از مرزهاي افغانستان در سطح گسترده، كشورهاي همسايه اين كشور از جمله ايران را با مشكلات فراواني مواجه كرده است.

 

سير صعودي اعتياد به مواد مخدر درافغانستان و افزايش ميزان توليد ترياك و هرويين در اين كشور نشان مي‌دهد، اراده جدي از سوي نيروهاي خارجي حاضر در افغانستان براي مبارزه با قاچاق مواد مخدر وجود ندارد.

 


July 10th, 2006


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
بیانات، پیامها و گزارشها